Khi xem các trận đấu bóng đá, đặc biệt là các trận đấu chuyên nghiệp lớn, chúng ta thường nghe các bình luận viên nói về VAR. Vậy công nghệ VAR là gì? Tại sao công nghệ VAR lại quan trọng trong bóng đá? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Công nghệ VAR là gì?
Công nghệ hỗ trợ trọng tài video (VAR) là một công nghệ được sử dụng rộng rãi trong bóng đá hiện đại. Công nghệ này bao gồm các bản ghi hình video trong suốt trận đấu, cho phép trọng tài chính theo dõi, điều khiển và đánh giá tình huống một cách chính xác và chi tiết. Điều này đảm bảo trận đấu diễn ra công bằng và thuyết phục, đồng thời người phù hợp nhất sẽ là người điều khiển trận đấu.
Công nghệ VAR được IFAB (Hội đồng Liên đoàn Bóng đá Quốc tế) giới thiệu vào năm 2016 để hỗ trợ các trận đấu. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, công nghệ này không thực sự được chú ý nhiều. Phải đến năm 2018, khi FIFA (Hội đồng Liên đoàn Bóng đá Quốc tế) chấp thuận sử dụng công nghệ này để hỗ trợ World Cup 2018, VAR mới thực sự trở nên phổ biến và được công chúng biết đến rộng rãi.
Hiện nay, công nghệ VAR đã trở thành một phần không thể thiếu trong các giải đấu bóng đá chuyên nghiệp như World Cup, EURO, La Liga, Ngoại hạng Anh,..
Mục tiêu của VAR
Mục đích của VAR là:
- Hạn chế sai lầm của trọng tài trong những tình huống quan trọng.
- Đảm bảo sự công bằng cho cả hai đội thi đấu.
- Tăng tính minh bạch trong các quyết định gây ảnh hưởng lớn đến kết quả trận đấu.
Quy định về VAR trong bóng đá
Để đảm bảo tính nhất quán và mang lại hiệu quả tốt nhất cho trận đấu, Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) đã đưa ra quyết định liên quan đến VAR.
Số lượng và vị trí camera
Để ghi hình toàn bộ trận đấu, số lượng camera và vị trí đặt camera được tính toán cẩn thận. Thông thường, khoảng 33 camera được lắp đặt trên sân. Điều này đòi hỏi tám camera quay siêu chậm và bốn camera quay siêu chậm. Các địa điểm được tranh luận, chẳng hạn như đường biên dọc và khung thành, sẽ được trang bị camera chuyên dụng.
Tất cả các camera này đều là camera Ultra HD siêu nét, với độ phân giải và tốc độ quét 120 khung hình/giây. Do số lượng camera lớn, chi phí cho công nghệ VAR rất cao, ước tính khoảng 6,2 triệu đô la mỗi trận.
Các tình huống sử dụng VAR
Công nghệ hỗ trợ trọng tài video (VAR) không phải lúc nào cũng được sử dụng. Để đảm bảo giải đấu diễn ra suôn sẻ, Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (FIFA) đã quyết định sử dụng công nghệ này trong một số tình huống nhất định, bao gồm:
- Làm rõ mục tiêu gây tranh cãi
- Hình phạt
- Lỗi này dẫn đến thẻ đỏ trực tiếp. Lưu ý: Công nghệ VAR sẽ không được sử dụng cho thẻ vàng thứ hai.
- Xem lại phán quyết của trọng tài nếu có bất kỳ nghi ngờ nào rằng trọng tài đã đưa ra quyết định sai.
Công nghệ VAR cho phép xem xét và đánh giá lại các quyết định của trọng tài, nhưng không thể thay thế chúng. Quyết định cuối cùng vẫn nằm trong tay “cảnh sát đen” trên sân.
Quy trình “xác minh VAR”
Quy trình xem xét VAR cũng được quy định rất rõ ràng. Không phải tất cả các yêu cầu xem xét VAR đều được trọng tài chấp nhận. Thông thường, trọng tài chính sẽ phải gửi yêu cầu xem xét VAR đến trọng tài video. Yêu cầu này sau đó sẽ được trọng tài chính xem xét. Nếu trọng tài chính tin rằng có lỗi hoặc nghi ngờ, họ sẽ cho phép xem xét VAR; nếu không, sẽ không có yêu cầu xem xét VAR nào được đưa ra.
Khi cần kiểm tra VAR, các trợ lý trọng tài video sẽ dùng ngón trỏ vẽ một hình chữ nhật (biểu thị màn hình). Thao tác này phải được thực hiện trước khi xem lại trên sân (OFR) và trọng tài không thể đảo ngược quyết định của mình trước khi xem lại VAR.
Khi trọng tài xem VAR, một cầu thủ có thể nhận thẻ vàng nếu:
- Dấu hiệu của việc kiểm tra VAR quá mức
- Người chơi vào khu vực trọng tài OFR
- Huấn luyện viên và nhân viên hỗ trợ cũng không được phép vào khu vực OFR trong khi trọng tài đang tiến hành OFR.
Hạn chế và tranh cãi xoay quanh VAR
- Làm gián đoạn trận đấu: Nhiều người cho rằng VAR làm mất tính liên tục và cảm xúc của trận đấu do thời gian chờ trọng tài xem video quá lâu.
- Quyết định vẫn có thể gây tranh cãi: Dù có video, vẫn có những tình huống mà quyết định cuối cùng phụ thuộc vào góc nhìn của trọng tài, dẫn đến tranh cãi như trước đây.
- Quá chi ly trong việt vị: Công nghệ VAR đôi khi “bắt việt vị” với sai số cực nhỏ (chỉ vài cm), khiến nhiều người cho rằng mất đi tính linh hoạt và cảm xúc bóng đá.
Một số tình huống nổi bật liên quan đến VAR
- World Cup 2018: Trận Pháp – Úc, VAR giúp xác định tình huống phạt đền cho Pháp – lần đầu tiên VAR thay đổi kết quả tại World Cup.
- Ngoại hạng Anh: Mùa giải 2019-2020, nhiều trận bị gián đoạn vì VAR, gây tranh cãi trong giới chuyên môn và người hâm mộ.
- C1 2019: Tottenham loại Man City sau khi VAR từ chối bàn thắng của Sterling ở phút cuối do việt vị.
Trên đây là những thông tin giải đáp thắc mắc công nghệ VAR là gì. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình theo dõi bóng đá.