Luật Bù Giờ Trong Bóng Đá: Những Quy Định Và Thông Tin Cần Biết

Luật bù giờ trong bóng đá là một phần quan trọng để đảm bảo tính công bằng và bù đắp cho thời gian bị mất trong trận đấu. Từ luật FIFA đến ứng dụng thực tế, bài viết này cung cấp tổng quan toàn diện về luật thời gian bù giờ, các yếu tố ảnh hưởng và xu hướng tương lai.

Luật bù giờ trong bóng đá là gì?

Luật bù giờ trong bóng đá (hay còn gọi là thời gian cộng thêm) được áp dụng để bù lại khoảng thời gian trận đấu bị gián đoạn, nhằm đảm bảo tính công bằng và đủ thời lượng thi đấu thực tế.

Thời gian bù giờ trong bóng đá được thiết kế để bù đắp cho thời gian bị mất do gián đoạn, đảm bảo thời gian thi đấu thực tế được diễn ra tối đa. Chấn thương, thay người hoặc kiểm tra việt vị bằng VAR sẽ dừng trận đấu. Thời gian bù giờ giúp duy trì sự công bằng, đặc biệt là trong những thời điểm quan trọng.

Trọng tài có trách nhiệm quyết định thời gian bù giờ, với sự hỗ trợ của trọng tài thứ tư. Trọng tài giám sát các tình huống dừng trận đấu, chẳng hạn như khi bóng được ném vào sân hoặc khi có lỗi. Thời gian bù giờ được hiển thị trên bảng điểm điện tử hoặc bảng điểm viết tay, nhưng có thể được gia hạn nếu có tình huống đặc biệt, chẳng hạn như phạt đền.

Khác biệt giữa bù giờ và hiệp phụ

Những lý do phổ biến khiến trận đấu bị bù giờ

Trọng tài sẽ cộng thêm thời gian nếu trận đấu bị gián đoạn do:

• Cầu thủ chấn thương và phải được chăm sóc
• Thay người (mỗi lần thay người tốn khoảng 30 giây – 1 phút)
• Tranh cãi, khiếu nại, xô xát
• Ăn mừng bàn thắng quá lâu
• Thủ môn hoặc cầu thủ câu giờ
• VAR (Video Assistant Referee) kiểm tra tình huống
• Các yếu tố khách quan như: thời tiết, bóng hỏng, cổ động viên làm gián đoạn trận

Luật bù giờ trong bóng đá theo FIFA

Luật mới nhất

Theo Luật Bóng đá của IFAB, do FIFA ban hành, quy định về thời gian bù giờ trong bóng đá được quy định tại Điều 7. Mỗi hiệp đấu chính thức kéo dài 45 phút, với thời gian bù giờ được cộng thêm vào cuối mỗi hiệp để bù cho thời gian bóng chết. Bắt đầu từ World Cup 2022, FIFA sẽ yêu cầu tính toán chính xác hơn, dẫn đến thời gian bù giờ thường kéo dài hơn, đôi khi lên đến 10-14 phút.

Sự khác biệt giữa các giải đấu

Các giải đấu khác nhau sử dụng các quy tắc bù giờ khác nhau:

• FIFA (World Cup, giao hữu quốc tế) : Tính toán cẩn thận, thêm thời gian bù giờ.
• UEFA (Champions League, Europa League) : ưu tiên đẩy nhanh tốc độ trận đấu, giảm thời gian bù giờ.
• Ngoại hạng Anh : Từ mùa giải 2023-2024, phương pháp tính toán của FIFA sẽ được áp dụng, theo đó sẽ kéo dài thời gian chấn thương.

Thời gian bù giờ là bao lâu?

Trọng tài sẽ thông báo chính xác số phút bù giờ vào cuối mỗi hiệp.

• Hiệp 1: thường bù 1–3 phút
• Hiệp 2: thường bù 3–7 phút (hoặc hơn nếu có VAR, chấn thương…)

Bù giờ là thời gian “tối thiểu”, trọng tài có thể cho đá thêm nếu thấy cần thiết (VD: có bàn thắng hoặc chấn thương trong phút bù giờ).

Các yếu tố ảnh hưởng đến luật bù giờ

Các yếu tố chính ảnh hưởng đến thời gian lành vết thương là:

1. Thay thế : Mỗi lần thay thế mất khoảng 20-30 giây.
2. Chấn thương : Thời gian dành để chăm sóc một cầu thủ bị thương.
3. Đánh giá VAR : Quá trình đánh giá sự cố có thể mất 1-3 phút.
4. Ăn mừng bàn thắng : Các đội thường dành thời gian để ăn mừng.
5. Hành động câu giờ : Thủ môn hoặc cầu thủ cố tình trì hoãn.

Thời gian bù giờ ảnh hưởng thế nào đến chiến thuật?

• Chiến lược tấn công/phòng thủ phút chót: Phút bù giờ trong bóng đá mang đến cho các đội cơ hội lội ngược dòng hoặc duy trì lợi thế dẫn trước. Đội chiến thắng thường chơi phòng ngự chặt chẽ, trong khi đội thua cuộc chuyển sang tấn công. Ví dụ, chiến thuật đưa thủ môn vào sân để thực hiện quả phạt góc trong thời gian bù giờ đã trở nên quen thuộc.
• Tâm lý cầu thủ và thái độ của huấn luyện viên: bù giờ gây áp lực rất lớn lên các cầu thủ, đặc biệt là khi tỷ số đang sít sao. Các huấn luyện viên thường nhanh chóng điều chỉnh chiến thuật, chẳng hạn như thay cầu thủ tấn công hoặc yêu cầu toàn đội chơi chậm lại để câu giờ. Một tâm lý ổn định là rất quan trọng trong những phút cuối trận.

Những tình huống gây tranh cãi về luật bù giờ

Trong bóng đá, luật bù giờ thường gây tranh cãi khi chúng bất ngờ bị kéo dài hoặc không rõ ràng. Ví dụ, việc đội tuyển Anh được cộng thêm 27 phút bù giờ trong trận đấu World Cup 2022 với Iran đã khiến nhiều người bất ngờ. Các đội bóng đôi khi cho rằng trọng tài thiên vị, cộng quá nhiều hoặc quá ít thời gian, đặc biệt là trong những trận đấu cân tài cân sức.

Một số ví dụ nổi bật

• Trận đấu giữa Iran – Anh ở World Cup 2022 có tới 14 phút bù giờ cho hiệp 1 và 10 phút cho hiệp 2, do nhiều chấn thương và VAR.
• Nhiều bàn thắng quan trọng được ghi trong bù giờ (được gọi là bàn thắng phút 90+).

Luật bù giờ trong bóng đá đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng và tăng thời gian thi đấu thực tế. Tuy vẫn còn gây tranh cãi, nhưng luật bù giờ đã tạo nên những khoảnh khắc ấn tượng và đáng nhớ. Với những tiến bộ trong công nghệ và phản hồi từ cộng đồng, luật bù giờ hứa hẹn sẽ tiếp tục được cải thiện.